ADHD မိသားစုတွေအတွက် ရိုးရာဓလေ့တွေနဲ့ စိတ်ဖိစီးမှု

အားလပ်ရက်ကာလဟာ မိသားစုတွေ စုပြီး ပျော်ရွှင်ဖို့ အချိန်ဖြစ်ပေမယ့် ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) ရှိတဲ့ ကလေးတွေ ပါတဲ့ မိသားစုတွေအတွက် စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ ရိုးရာဓလေ့တွေ၊ ပွဲလမ်းသဘင်တွေက ပျော်စရာဖြစ်ပေမယ့် ဒီလို ကလေးတွေရဲ့ အပြုအမူနဲ့ စိတ်ခံစားမှုကို ထိန်းရတာ မိဘတွေအတွက် စိန်ခေါ်မှု ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာ ADHD မိသားစုတွေအတွက် အားလပ်ရက်ကာလရဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုတွေကို ဘယ်လို ကိုင်တွယ်မလဲဆိုတာကို ဆွေးနွေးသွားမှာပါ။

ADHD ကလေးတွေနဲ့ အားလပ်ရက်က ဘာကြောင့် ခက်ခဲတာလဲ? (Why Are Holidays Challenging for ADHD Kids?)

ADHD ရှိတဲ့ ကလေးတွေဟာ အာရုံစူးစိုက်မှု ချို့တဲ့တာ၊ စိတ်လှုပ်ရှားလွယ်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် စိတ်မထိန်းနိုင်တာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အားလပ်ရက်ကာလမှာ ပုံမှန် နေ့စဉ်ဘဝကနေ ပြောင်းလဲသွားတာ - ဥပမာ ကျောင်းပိတ်တာ၊ ဧည့်သည်တွေ ရောက်လာတာ၊ အပြင်ထွက်တာတွေ - က သူတို့အတွက် စိတ်ရှုပ်ထွေးစရာ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အားလပ်ရက်ပွဲတွေမှာ ဆူညံတာ၊ လူစည်ကားတာ၊ အစားအသောက် ပြောင်းလဲတာတွေက ADHD လက္ခဏာတွေကို ပိုဆိုးလာစေနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုအခါမှာ မိဘတွေက ရိုးရာဓလေ့တွေ လုပ်ရင်း ကလေးကို ထိန်းဖို့ ကြိုးစားရတာက စိတ်ဖိစီးမှုကို ဖြစ်စေပါတယ်။

ဘယ်လို စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ဖြစ်လာလဲ? (What Kind of Stress Arises?)

ADHD မိသားစုတွေမှာ အားလပ်ရက်ကာလဟာ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ ဥပမာ -

- အချိန်ဇယား ပြောင်းလဲတာ - ပုံမှန် အိပ်ချိန်၊ စားချိန် မရှိတော့တဲ့အခါ ADHD ကလေးတွေ စိတ်မထိန်းနိုင်ဖြစ်ပြီး မိဘတွေကို စိတ်ရှုပ်စေပါတယ်။

- လူမှုဆက်ဆံရေး ဖိအား - ဆွေမျိုးတွေ၊ ဧည့်သည်တွေနဲ့ တွေ့တဲ့အခါ ကလေးရဲ့ အပြုအမူကို ထိန်းဖို့ မိဘတွေ စိတ်ပူရပါတယ်။

- မျှော်လင့်ချက် များတာ - အားလပ်ရက်မှာ “အားလုံး ပျော်ရမယ်” ဆိုတဲ့ ဖိအားက မိဘတွေကို ပင်ပန်းစေပြီး ကလေးက မထိန်းနိုင်ရင် စိတ်ညစ်လာတတ်ပါတယ်။

ဒီလို အခြေအနေတွေက မိသားစုတစ်ခုလုံးကို ပင်ပန်းနွမ်းနယ်စေပါတယ်။

ဘယ်လို ကိုင်တွယ်မလဲ? (How to Handle It?)

ADHD မိသားစုတွေအနေနဲ့ အားလပ်ရက်ကို အေးချမ်းစွာ ဖြတ်သန်းဖို့ နည်းလမ်းတချို့ ရှိပါတယ်။

- ရိုးရှင်းအောင် လုပ်ပါ - ရိုးရာဓလေ့အားလုံးကို မလုပ်ဘဲ ကလေးနဲ့ မိဘအဆင်ပြေမယ့် အစီအစဉ်တွေကိုပဲ ရွေးပါ။ ဥပမာ - ပွဲကြီးတက်မယ့်အစား အိမ်မှာ အတူစားတာလောက်ပဲ လုပ်ပါ။

- အချိန်ဇယား ထိန်းပါ - ADHD ကလေးတွေအတွက် ပုံမှန်ဘဝက အရေးကြီးတာမို့ အိပ်ချိန်၊ စားချိန်ကို တတ်နိုင်သမျှ မပြောင်းလဲအောင် ထားပါ။

- အနားယူဖို့ နေရာ ပေးပါ - ပွဲတွေ၊ လူစည်ကားတာတွေ များလာရင် ကလေးအတွက် အေးဆေးနေလို့ရမယ့် နေရာတစ်ခု ပြင်ထားပေးပါ။

ဒီနည်းတွေက ကလေးရော၊ မိဘတွေပါ စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ချပြီး အားလပ်ရက်ကို ပျော်စရာဖြစ်အောင် ကူညီပေးပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ADHD မိသားစုတွေ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ? (How Can ADHD Families in Myanmar Cope?)

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ADHD အကြောင်း သိတဲ့သူ နည်းသေးပေမယ့် ဒီကလေးတွေ ပါတဲ့ မိသားစုတွေ ရှိပါတယ်။ အားလပ်ရက်တွေမှာ သင်္ကြန်၊ သီတင်းကျွတ်လို ပွဲတော်တွေမှာ လူစည်ကားတာ၊ ဆူညံတာတွေက ADHD ကလေးတွေကို စိတ်ရှုပ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြန်မာမိဘတွေအနေနဲ့ ဒီအချိန်မှာ အားလုံးကို မလိုက်ဘဲ အိမ်မှာ ရိုးရိုးရှင်းရှင်း ဘုရားရွတ်တာ၊ အတူစားတာမျိုး လုပ်တာက ပိုအဆင်ပြေနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆွေမျိုးတွေ လာတဲ့အခါ “ကလေးက စိတ်လှုပ်ရှားလွယ်တယ်” လို့ ရှင်းပြထားတာကလည်း နားလည်မှုရစေပြီး ဖိအားတွေ လျှော့သွားစေပါတယ်။

ADHD မိသားစုတွေအတွက် အားလပ်ရက်ကာလဟာ စိန်ခေါ်မှုတွေ ရှိပေမယ့် ရိုးရှင်းတဲ့ အစီအစဉ်နဲ့ စိတ်ရှည်မှုနဲ့ ကိုင်တွယ်မယ်ဆိုရင် ပျော်စရာအချိန်ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြန်မာမိဘတွေအနေနဲ့ ဒီအကြံတွေကို အသုံးချပြီး ကလေးတွေနဲ့အတူ အေးချမ်းတဲ့ အားလပ်ရက်ကို ဖန်တီးကြဖို့ အားပေးချင်ပါတယ်။