ကလေးမွေးပြီးနောက် ချက်ကြိုးကိစ္စ

ကလေးမွေးပြီးတဲ့အခါ ချက်ကြိုး (umbilical cord) ဟာ မိခင်နဲ့ ကလေးကို ဆက်သွယ်ပေးတဲ့ အရေးကြီးအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကုန်ဆုံးသွားတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာ ကလေးမွေးပြီးနောက် ချက်ကြိုးကို ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်သလဲ၊ ဘာဖြစ်သွားသလဲ၊ ဘယ်လိုဂရုစိုက်ရမလဲဆိုတာကို ရှင်းပြထားတယ်။ ချက်ကြိုးဟာ မွေးပြီးချင်း ဖြတ်တောက်ခံရပြီး ကျန်တဲ့ အပိုင်းက သဘာဝအတိုင်း ခြောက်သွေ့ကျွတ်ထွက်သွားတယ်။ ဒါဟာ မိဘတွေအတွက် ကလေးရဲ့ ချက်ကြိုးကို ဘေးကင်းစွာ ဂရုစိုက်ဖို့ သိထားသင့်တဲ့ အချက်တွေပါ။

မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် ချက်ကြိုးကို ဖြတ်ပြီး ဂရုစိုက်တာဟာ ဆေးရုံတွေမှာရော၊ အိမ်မှာပါ ပုံမှန်ဖြစ်တယ်။ မြို့ကြီးတွေမှာ ဆရာဝန်၊ သူနာပြုတွေက လုပ်ပေးပြီး ကျေးလက်မှာဆို အဖွားဆရာမတွေက ရိုးရာနည်းနဲ့ ဖြတ်တာများတယ်။ ဒါပေမယ့် သန့်ရှင်းမှုကို ဂရုစိုက်ဖို့ လိုတယ်။

ချက်ကြိုးကို ဘယ်လိုဖြတ်တာလဲ (How Is the Umbilical Cord Cut?)

ကလေးမွေးပြီးတာနဲ့ ချက်ကြိုးကို ဖြတ်တောက်ဖို့ ပြင်ဆင်တယ်။ ဆရာဝန် ဒါမှမဟုတ် သူနာပြုက ချက်ကြိုးကို ကလစ်နှစ်ခုနဲ့ ညှပ်ပြီး ကပ်ကြေးနဲ့ ဖြတ်တယ်။ ဒါက သွေးထွက်တာကို ကာကွယ်ပေးပြီး ကလေးကို နာကျင်မှု မဖြစ်စေဘူး။ ဖြတ်ပြီးတဲ့အခါ ကလေးဘက်မှာ ချက်ကြိုးအပိုင်းငယ်လေး (လက်မတစ်လောက်) ကျန်ခဲ့ပြီး မိခင်ဘက်က သန္ဓေအိတ် (placenta) နဲ့အတူ ထွက်သွားတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်က မိနစ်အနည်းငယ်ပဲ ကြာတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် ဆေးရုံမှာ မွေးရင် ဒီလို ကလစ်နဲ့ ဖြတ်တာကို လုပ်ပေမယ့် ကျေးလက်မှာ အဖွားဆရာမတွေက ဓားသန့်သန့် ဒါမှမဟုတ် ကတ်ကြေးနဲ့ ဖြတ်တာများတယ်။ တချို့နေရာမှာ ချက်ကြိုးကို ဖြတ်ပြီး မြေကြီးထဲ မြှုပ်တာ၊ အိမ်မှာ သိမ်းထားတာလို ရိုးရာဓလေ့တွေလည်း ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် သန့်ရှင်းမှု မရှိရင် ပိုးဝင်နိုင်တာမို့ ဂရုစိုက်ရမယ်။

ချက်ကြိုးအပိုင်းက ဘာဖြစ်သွားသလဲ (What Happens to the Umbilical Stump?)

ချက်ကြိုးကို ဖြတ်ပြီးတဲ့အခါ ကလေးဗိုက်မှာ ကျန်တဲ့ အပိုင်းကို ချက်ကြိုးအကြွင်း (umbilical stump) လို့ ခေါ်တယ်။ ဒီအပိုင်းဟာ ရက်အနည်းငယ်ကနေ ၁-၂ ပတ်အတွင်း သဘာဝအတိုင်း ခြောက်သွေ့ပြီး ကျွတ်ထွက်သွားတယ်။ ကျွတ်သွားတဲ့နေရာမှာ ဗိုက်ချက်ပေါက် (belly button) ဖြစ်လာတယ်။ ဒီကာလမှာ ချက်ကြိုးအကြွင်းကို သန့်ရှင်းခြောက်သွေ့အောင် ထားဖို့ အရေးကြီးပြီး ပိုးဝင်တာကို ကာကွယ်ရမယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် ချက်ကြိုးအကြွင်း ကျွတ်ဖို့ အချိန်ယူရတာက ရာသီဥတုပေါ် မူတည်တယ်။ မိုးတွင်းမှာ စိုထိုင်းမှု များတာကြောင့် ပိုကြာနိုင်ပြီး ဆောင်းရာသီမှာ ခြောက်သွေ့တာမို့ မြန်မြန်ကျွတ်တတ်တယ်။ တချို့ မြန်မာမိဘတွေက ချက်ကြိုးအကြွင်းကို ဆေးဖက်ဝင် အပင်ရည် (ဥပမာ၊ နနွင်းရည်) လိမ်းတာမျိုးလည်း ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆရာဝန်ခွင့်ပြုချက်မရှိရင် မလိမ်းတာ ပိုကောင်းတယ်။

ချက်ကြိုးအကြွင်းကို ဘယ်လိုဂရုစိုက်ရမလဲ (How to Care for the Umbilical Stump)

ချက်ကြိုးအကြွင်းကို ဂရုစိုက်ဖို့ ရိုးရှင်းတဲ့ အဆင့်တွေ ရှိတယ်။ ပထမဆုံး သန့်ရှင်းခြောက်သွေ့အောင် ထားရမယ်။ ရေချိုးတဲ့အခါ ရေစိုမခံဘဲ သုတ်ပေးပြီး လေဝင်လေထွက်ရအောင် ထားသင့်တယ်။ ဒုတိယက ဆရာဝန်ညွှန်တဲ့အတိုင်း အရက်ပျံ (alcohol) ဒါမှမဟုတ် ပိုးသတ်ဆေးနဲ့ သန့်စင်ပေးလို့ရတယ်။ နောက်တစ်ခုက အနှီးကို ချက်ကြိုးအကြွင်းအောက်မှာ ခေါက်ထားပြီး ထိမထိအောင် ဂရုစိုက်ရမယ်။ ဒါဆိုရင် ပိုးဝင်တာ၊ ရောင်ရမ်းတာကို ကာကွယ်နိုင်တယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် အိမ်မှာ မွေးတဲ့ ကလေးတွေမှာ ချက်ကြိုးအကြွင်းကို ရေနွေးစွတ်ပြီး သုတ်တာ၊ ဆေးဖက်ဝင်အပင်ရည် လိမ်းတာမျိုး လုပ်တတ်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဆေးရုံမှာ မွေးရင် ဆရာဝန်က အရက်ပျံသုံးတာကို အကြံပေးတယ်။ မြန်မာမှာ အနှီးကို ပုဆိုးလေးနဲ့ အစားထိုးသုံးတာများတာမို့ ချက်ကြိုးမထိအောင် သေချာခေါက်ပေးဖို့ လိုတယ်။ စိုထိုင်းမှု များရင် ပိုဂရုစိုက်ရမယ်။

ဘာတွေ သတိထားရမလဲ (What to Watch Out For)

ချက်ကြိုးအကြွင်း ဂရုစိုက်တဲ့အခါ ပိုးဝင်တာကို သတိထားရမယ်။ အနံ့ဆိုးထွက်တာ၊ နီရဲတာ၊ သွေးထွက်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် အဖြူရောင်အရည်ထွက်တာမျိုး ဖြစ်ရင် ဆရာဝန်နဲ့ ချက်ချင်း တိုင်ပင်သင့်တယ်။ ၂ ပတ်ကျော်ပြီးတာတောင် မကျွတ်သေးရင်လည်း စစ်ဆေးဖို့ လိုတယ်။ ဒါ့အပြင် ချက်ကြိုးအကြွင်းကို အတင်းဆွဲဖယ်တာ၊ ဖုံးအုပ်ထားတာမျိုးကို မလုပ်သင့်ဘူး။

မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် ကျေးလက်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဖို့ မလွယ်တာမို့ ပိုးဝင်တဲ့ လက္ခဏာတွေ သတိထားရမယ်။ တချို့ မိဘတွေက ချက်ကြိုးအကြွင်းကို ဆွဲဖယ်တာ၊ ဆေးဖက်ဝင်အပင်တွေ အကြမ်းဖက်လိမ်းတာမျိုး လုပ်တတ်ပေမယ့် ဒါက ပိုဆိုးသွားနိုင်တယ်။ မြို့မှာဆို ဆေးရုံပြဖို့ လွယ်ပေမယ့် ကျေးလက်မှာဆို သန့်ရှင်းရေးကို ပိုဂရုစိုက်ပြီး စောင့်ကြည့်တာက အကောင်းဆုံးပါ။