ခန္ဓာကိုယ်အဆီဓာတ်ကို ဘယ်လို တိုင်းတာနိုင်မလဲ

ခန္ဓာကိုယ်အဆီဓာတ်ကို တိုင်းတာတာဟာ ကျန်းမာရေးနဲ့ ကြံ့ခိုင်မှုကို သိချင်သူတွေအတွက် အရေးကြီးတဲ့ အချက်တစ်ခုပါ။ ဒီဆောင်းပါးမှာ ခန္ဓာကိုယ်အဆီဓာတ်ကို ဘယ်လိုနေရာတွေမှာ ဘယ်လိုနည်းတွေနဲ့ တိုင်းတာနိုင်တယ်ဆိုတာကို ရှင်းပြထားတယ်။ အိမ်မှာ လွယ်လွယ်ကူကူ တိုင်းလို့ရတဲ့ နည်းတွေကအစ၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ နည်းပညာတွေသုံးပြီး အတိအကျ တိုင်းတာနိုင်တဲ့ နေရာတွေအထိ ဖော်ပြထားတယ်။ ဒါက မင်းရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ပိုနားလည်ပြီး လှုပ်ရှားမှုတွေ စီစဉ်ဖို့ အထောက်အကူဖြစ်စေမှာပါ။

အဆီဓာတ်တိုင်းတာတာက ကိုယ့်ကျန်းမာရေးကို ပိုဂရုစိုက်ချင်သူတွေအတွက် အရေးကြီးတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်နည်းကို ရွေးရွေး၊ မင်းရဲ့ လူနေမှုပုံစံနဲ့ ဘတ်ဂျက်နဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ နည်းကို ရွေးတာက အကောင်းဆုံးပဲ။

အိမ်မှာ တိုင်းတာနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းများ (At-Home Measurement Options)

အိမ်မှာ ခန္ဓာကိုယ်အဆီဓာတ်ကို တိုင်းချင်ရင် လွယ်ကူပြီး သုံးရတာ အဆင်ပြေတဲ့ နည်းလမ်းတွေ ရှိတယ်။ ဥပမာ၊ အဆီဓာတ်တိုင်းတဲ့ စကေး (Body Fat Scales) က လျှပ်စစ်စီးကြောင်းလေး သုံးပြီး အဆီဓာတ်ကို ခန့်မှန်းပေးနိုင်တယ်။ ဒီစကေးတွေကို အိမ်သုံးပစ္စည်းဆိုင်တွေမှာ ဝယ်လို့ရပြီး စျေးကလည်း သင့်တင့်တယ်။ ဒါ့အပြင် တိုင်းထွာခွေနဲ့ လည်ပင်း၊ ခါး၊ တင်ပါးတို့ကို တိုင်းပြီး အွန်လိုင်း တွက်စက် (Online Calculators) ထဲမှာ ထည့်ပြီး အဆီဓာတ်ကို ခန့်မှန်းလို့ရတယ်။ ဒီနည်းက US Navy Formula လို နည်းတွေကို အခြေခံထားတာများတယ်။

ကိုယ်အကြံပြုချင်တာက အိမ်မှာ တိုင်းတဲ့အခါ မနက်စောစော၊ ဗိုက်မစားခင် တိုင်းတာတာက ပိုတိကျတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီနည်းတွေက အတိအကျ မဟုတ်နိုင်တာမို့ ခန့်မှန်းတဲ့ ရလဒ်တစ်ခုအနေနဲ့ပဲ သဘောထားသင့်တယ်။

အားကစားရုံတွေမှာ တိုင်းတာခြင်း (Gym-Based Measurements)

အားကစားရုံတွေမှာ ခန္ဓာကိုယ်အဆီဓာတ်ကို တိုင်းချင်ရင် ပိုမြင့်တဲ့ နည်းပညာတွေ သုံးလို့ရတယ်။ ဥပမာ၊ လက်ကိုင် ဘိုင်အိုအီလက်ထရစ် အင်ပက်ဒန့်စ် စက် (Handheld Bioelectrical Impedance Devices) က လျှပ်စစ်စီးကြောင်းနဲ့ အဆီဓာတ်ကို တိုင်းပေးတယ်။ ဒါ့အပြင် ကယ်လီပါး (Calipers) နဲ့ အရေပြားအောက် အဆီတွေကို ညှပ်တိုင်းတာတာလည်း အားကစားရုံတွေမှာ လုပ်လေ့ရှိတယ်။ ဒီနည်းတွေက အိမ်မှာ တိုင်းတာတာထက် ပိုတိကျပြီး နည်းပညာပိုင်းလည်း ပိုမြင့်တယ်။

ကိုယ်ထပ်ပြောချင်တာက အားကစားရုံမှာ တိုင်းတဲ့အခါ ဝန်ထမ်းတွေကို အကူအညီတောင်းရင် ပိုတိကျတဲ့ ရလဒ်ရလာနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီနည်းတွေကလည်း ရာနှုန်းပြည့် မမှန်နိုင်တာမို့ ခန္ဓာကိုယ်အဆီဓာတ် ပြောင်းလဲမှုကို ခြေရာခံတဲ့ သဘောအနေနဲ့ပဲ သုံးသင့်တယ်။

ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ နေရာများမှာ တိုင်းတာခြင်း (Medical and Professional Settings)

အတိအကျဆုံး ရလဒ်ကို လိုချင်ရင် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ နေရာတွေမှာ တိုင်းတာတာက အကောင်းဆုံးပါ။ ဥပမာ၊ DEXA စကင် (Dual-Energy X-ray Absorptiometry) က ဓာတ်မှန်ရိုက်ပြီး အဆီဓာတ်၊ ကြွက်သား၊ အရိုးသိပ်သည်းမှုကို ခွဲခြမ်းပြပေးနိုင်တယ်။ ဒါ့အပြင် ရေအောက်ချိန်စက် (Hydrostatic Weighing) က ရေထဲမှာ ကိုယ်အလေးချိန်ကို တိုင်းပြီး အဆီဓာတ်ကို တွက်ပေးတယ်။ ဒီနည်းတွေကို ဆေးရုံတွေ၊ သုတေသနဌာနတွေ၊ ဒါမှမဟုတ် အထူးပြု ကျန်းမာရေးစင်တာတွေမှာ လုပ်လေ့ရှိတယ်။

ကိုယ်အကြံပြုချင်တာက ဒီနည်းတွေက စျေးကြီးပြီး အချိန်ပိုယူရပေမယ့် အတိအကျ သိချင်တဲ့သူတွေအတွက် တန်ဖိုးရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီနေရာတွေက လူတိုင်းအတွက် အလွယ်တကူ မရနိုင်တာမို့ ကိုယ့်အနီးမှာ ရှိမရှိ အရင်စစ်ကြည့်သင့်တယ်။

ဘယ်နည်းကို ရွေးသင့်သလဲ (Which Method Should You Choose?)

ခန္ဓာကိုယ်အဆီဓာတ်ကို တိုင်းတာတဲ့ နည်းတွေက အမျိုးမျိုးရှိပြီး ဘယ်ဟာကို ရွေးမလဲဆိုတာ မင်းရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ပေါ် မူတည်တယ်။ အိမ်မှာ လွယ်လွယ်ကူကူ တိုင်းချင်ရင် အဆီဓာတ်တိုင်းစကေး ဒါမှမဟုတ် တိုင်းထွာခွေနဲ့ တွက်တာက အဆင်ပြေတယ်။ အားကစားရုံမှာ ပိုတိကျတဲ့ ရလဒ်လိုချင်ရင် ကယ်လီပါး ဒါမှမဟုတ် ဘိုင်အိုအီလက်ထရစ် စက်တွေ သုံးလို့ရတယ်။ အတိအကျဆုံး ရလဒ်ကို လိုချင်ရင်တော့ DEXA စကင် ဒါမှမဟုတ် ရေအောက်ချိန်တာကို ရွေးသင့်တယ်။

ကိုယ်ထပ်ပြောချင်တာက ဘယ်နည်းကို ရွေးရွေး၊ တစ်ခါတည်း တိုင်းပြီး ပြီးသွားတာထက် အချိန်ကြာကြာ ပုံမှန်တိုင်းပြီး ပြောင်းလဲမှုကို စောင့်ကြည့်တာက ပိုအဓိပ္ပာယ်ရှိတယ်။ ဒါဆိုရင် မင်းရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ကြံ့ခိုင်မှု တိုးတက်မှုကို ပိုရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိနိုင်မှာပါ။