ကလေးတွေရဲ့ ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှု- အသက် ၃ နှစ်

ကလေးတွေရဲ့ ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှုဟာ သူတို့ရဲ့ စိတ်ခံစားမှု၊ လူမှုဆက်ဆံရေးနဲ့ ဉာဏ်ရည်ဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အရေးပါတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုပါ။ ဒီဆောင်းပါးမှာ ကလေးတွေ မွေးကင်းစကနေ အသက် ၃ နှစ်အထိ ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှု အဆင့်တွေကို ရှင်းပြထားတယ်။ ဒီအဆင့်တွေကို သိထားရင် မိဘတွေအနေနဲ့ ကလေးရဲ့ ဘာသာစကား သင်ယူမှုကို ဘယ်လိုအားပေးရမလဲ၊ ဘယ်အချိန်မှာ စိုးရိမ်သင့်လဲဆိုတာကို ပိုနားလည်လာနိုင်မှာပါ။ ဒါဟာ ကလေးနဲ့ မိဘကြား ဆက်သွယ်မှုကို ပိုခိုင်မာစေတဲ့ အရာတစ်ခုလည်း ဖြစ်တယ်။

ကိုယ်ထင်တာကတော့ ဒီလို အချက်တွေက မိဘတွေကို ကလေးရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ပိုစိတ်အေးလက်အေး စောင့်ကြည့်နိုင်အောင် ကူညီပေးတယ်။ ဒါ့အပြင် ကလေးနဲ့ စကားပြောတာ၊ ဆက်ဆံတာက သူတို့ရဲ့ ဘာသာစကား သင်ယူမှုကို အများကြီး အားပေးနိုင်တာမို့ မိဘတွေ အချိန်ပေးသင့်တယ်။

မွေးကင်းစကနေ ၁ နှစ်အထိ ဘာသာစကား အဆင့် (Language Milestones from Birth to 1 Year)

ကလေးတွေဟာ မွေးကင်းစကတည်းက ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှုကို စတင်ပါတယ်။ ပထမဆုံး လပိုင်းတွေမှာ သူတို့ဟာ ငိုတာ၊ အသံပြုတာနဲ့ ခံစားချက်တွေကို ဖော်ပြတတ်တယ်။ အသက် ၃ လလောက်မှာတော့ “အား” “အူး” လိုမျိုး အသံလေးတွေ ထုတ်လာပြီး မိဘတွေရဲ့ အသံကို တုပဖို့ ကြိုးစားတယ်။ အသက် ၆ လဆိုရင် စကားလုံးတစ်လုံးခွဲတွေလို “ဘာ” “မာ” လိုမျိုး အသံထွက်လာတတ်တယ်။ ပြီးတော့ အသက် ၁ နှစ်နားကျမှ “မေမေ” “ဖေဖေ” လိုမျိုး ရိုးရှင်းတဲ့ စကားလုံးတွေ ပြောနိုင်လာတယ်။

ဒီအဆင့်မှာ မိဘတွေအနေနဲ့ ကလေးနဲ့ စကားပြောပေးတာ၊ သူတို့ထုတ်တဲ့ အသံကို တုပြီး ပြန်ပြောပေးတာက အရမ်းအရေးကြီးတယ်။ ကိုယ်ထပ်အကြံပြုချင်တာက ကလေးကို စာအုပ်ဖတ်ပြတာ၊ သီချင်းဆိုပြတာမျိုး လုပ်ပေးရင် သူတို့ရဲ့ ဘာသာစကား သင်ယူမှု ပိုမြန်လာနိုင်တယ်။

၁ နှစ်ကနေ ၂ နှစ်အထိ ဘာသာစကား အဆင့် (Language Milestones from 1 to 2 Years)

အသက် ၁ နှစ်ကနေ ၂ နှစ်ကြားမှာ ကလေးတွေရဲ့ ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှုဟာ ပိုမြန်လာတယ်။ ဒီအချိန်မှာ သူတို့ဟာ စကားလုံး ၅၀ လောက်ကနေ ၂၀၀ လောက်အထိ သိလာပြီး “ရေ” “စား” လိုမျိုး လိုအပ်ချက်တွေကို ပြောတတ်လာတယ်။ အသက် ၁၈ လလောက်ဆိုရင် စကားလုံး ၂ လုံးပေါင်းပြီး “မေမေ လာ” “ဖေဖေ သွား” လိုမျိုး ပြောနိုင်လာတယ်။ ဒါ့အပြင် ရိုးရှင်းတဲ့ ညွှန်ကြားချက်တွေဖြစ်တဲ့ “ထိုင်” “လာ” လိုမျိုးကို နားလည်လာတယ်။

ဒီအဆင့်မှာ မိဘတွေက ကလေးနဲ့ ပိုပြီး စကားပြောဆိုတာ၊ သူတို့ပြောတဲ့ စကားကို ပြန်ဖြေတာ လုပ်ပေးသင့်တယ်။ ကိုယ်ထပ်ပြောချင်တာက ကလေးကို အရာဝတ္ထုတွေရဲ့ နာမည်ကို သင်ပေးတာ၊ ဥပမာ “ဒါ ဘောလုံး” “ဒါ ကားလေး” လိုမျိုး ပြောပြပေးရင် သူတို့ရဲ့ ဝေါဟာရတွေ ပိုတိုးလာမယ်။

၂ နှစ်ကနေ ၃ နှစ်အထိ ဘာသာစကား အဆင့် (Language Milestones from 2 to 3 Years)

အသက် ၂ နှစ်ကနေ ၃ နှစ်ကြားမှာ ကလေးတွေဟာ ဘာသာစကားကို ပိုပြီး ရှုပ်ထွေးတဲ့ ပုံစံနဲ့ သုံးတတ်လာတယ်။ သူတို့ဟာ စကားလုံး ၂၀၀ ကနေ ၁၀၀၀ လောက်အထိ သိလာပြီး စာကြောင်း ၃ လုံး ၄ လုံးလောက်နဲ့ “ဖေဖေ ဘယ်သွားလဲ” “ငါ ကစားချင်တယ်” လိုမျိုး ပြောနိုင်လာတယ်။ ဒါ့အပြင် မေးခွန်းတွေဖြစ်တဲ့ “ဘာလဲ” “ဘယ်မှာလဲ” လိုမျိုးကို သုံးပြီး သူတို့ရဲ့ စူးစမ်းချင်စိတ်ကို ဖော်ပြတတ်လာတယ်။

ဒီအချိန်မှာ မိဘတွေက ကလေးရဲ့ မေးခွန်းတွေကို စိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ ဖြေပေးတာ၊ သူတို့နဲ့ စကားပြောဆိုတာကို ပိုအားပေးသင့်တယ်။ ကိုယ်အကြံပြုချင်တာက ကလေးနဲ့အတူ ပုံပြင်လေးတွေ ဖတ်တာ၊ အတူတူ စကားပြောရင်း ကစားတာမျိုး လုပ်ပေးရင် သူတို့ရဲ့ စကားပြောစွမ်းရည် ပိုတိုးတက်လာမယ်။

ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ဘယ်လိုအားပေးမလဲ (How to Encourage Language Development)

ကလေးတွေရဲ့ ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှုကို အားပေးဖို့ မိဘတွေအနေနဲ့ ရိုးရှင်းတဲ့ နည်းလမ်းတွေ သုံးလို့ရတယ်။ ပထမဆုံးက ကလေးနဲ့ နေ့တိုင်း စကားပြောပေးတာ၊ သူတို့ပြောတဲ့ စကားကို ပြန်ဖြေတာပါ။ ဥပမာ၊ ကလေးက “ရေ” လို့ပြောရင် “အိုကေ၊ ရေ လိုချင်လား” လိုမျိုး ပြန်ပြောပေးပါ။ ဒါ့အပြင် စာအုပ်ဖတ်ပြတာ၊ သီချင်းဆိုပြတာ၊ ကလေးကို ပတ်ဝန်းကျင်က အရာတွေကို ရှင်းပြတာတွေကလည်း ထိရောက်တယ်။

ကိုယ်ထပ်အကြံပြုချင်တာက ကလေးကို တီဗီ ဒါမှမဟုတ် ဖုန်းပေးပြီး အချိန်ကုန်ခိုင်းမယ့်အစား၊ မိဘတွေကိုယ်တိုင် သူတို့နဲ့ စကားပြောဆိုတာ၊ ကစားတာက ပိုကောင်းတယ်။ ဒါဆိုရင် ကလေးက ဘာသာစကားကို ပိုသဘာဝကျကျ သင်ယူနိုင်ပြီး မိဘနဲ့လည်း ပိုရင်းနှီးလာမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ကလေးရဲ့ ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးမှု သိသိသာသာ နှေးနေတယ်လို့ ထင်ရင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်တာကို မမေ့ပါနဲ့။